co to jest vacatio legis: vacatio legis definicja, synonimy, przykłady użycia

Warto podkreślić, że nakaz stosowania odpowiedniego okresu vacatio legis był wyrażony we wszystkich obowiązujących w Polsce zbiorach zasad techniki prawodawczej. W jednym z pierwszych swoich orzeczeń Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że stosowanie krótkiego okresu vacatio legis, a nawet wręcz pomijanie tego okresu […] pozostaje […] w sprzeczności z regułami prawidłowego stanowienia i obowiązywania prawa (orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 19 października 1988 r., sygn. Uw 4/88). Wierczyński, Komentarz do ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych, op.cit. Biorąc zatem pod uwagę powyższe, w ocenie autora w przypadku projektu ustawy znanej jako Polski ład, zachowanie miesięcznego terminu vacatio legis nie jest zgodne z zasadą zaufania obywatela do państwa oraz stanowionego przez nie prawa.

W Polsce ustawy chodzą w życie średnio po 33 dniach, w Szwecji po 74,8, a w Czechach po 98,7. W Polsce rozporządzenia czekają na wejście w życie średnio 7,2 dnia, w Szwecji — 76,6 dnia, a w Czechach 42,2. Jan Kolański, prezes spółki Colian, producenta słodyczy pod markami Jutrzenka czy Goplan, nie ma wątpliwości, że liczba nowego prawa i szybkość jego wdrożenia zmniejsza konkurencyjność polskich firm. — Mamy gigantyczną ilość ustaw i rozporządzeń do wdrożenia w bardzo krótkim czasie, i zamiast biznesem zajmujemy się legislacja. Przesuwamy nasze siły na te działania, a jak nie dajemy rady, prosimy firmy prawne o wsparcie. Każda konsultacja kosztuje, a jako firma stajemy się mniej konkurencyjni.

Zagadnienia związane z ogłaszaniem aktów prawnych na poziomie ustawowym uregulowane są w ustawie z dnia 20 lipca 2000 r. O ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych2. Ustawa ta określa zasady i tryb ogłaszania aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych oraz zasady i tryb wydawania dzienników urzędowych3, bowiem ogłoszenie aktu normatywnego zawierającego normy prawa powszechnie obowiązującego w dzienniku urzędowym jest obowiązkowe4.

• Obecni klienci Deloitte rozpoczęli poszukiwania nowych audytorów.
• Współcześnie uznaje się, że nakaz ustanawiania odpowiedniego okresu vacatio legis wynika z elementów zasady państwa prawnego wyrażonej w art. 2 Konstytucji RP.
• Pozwala on również na odpowiednie przygotowanie się ze strony organów państwowych.
• Do kontroli konstytucyjności tych przepisów ograniczało się więc postępowanie przed Trybunałem.
• 3, mogą wchodzić w życie w terminie krótszym niż czternaście dni, a jeżeli ważny interes państwa wymaga natychmiastowego wejścia w życie aktu normatywnego i zasady demokratycznego państwa prawnego nie stoją temu na przeszkodzie, dniem wejścia w życie może być dzień ogłoszenia tego aktu w dzienniku urzędowym6.

Za kontrowersyjną jednakże należy uznać tezę Trybunału Konstytucyjnego jakoby sam fakt opublikowania projektu ustawy oraz czas trwania jego procedowania wpływał na możliwość przygotowania się podatnika do nowej regulacji prawnej – nawet jako argument pomocniczy. Zgodnie z poglądem prezentowanym przez Trybunał Konstytucyjny okres minimalny vacatio legis w przypadku ustaw podatkowych nie powinien być krótszy niż jeden miesiąc. Pogląd ten jednak winien zostać zweryfikowany w świetle zmian wprowadzanych w ramach tzw.

Fundacje rodzinne nie unikną podatku. Stanowisko resortu jest jasne

Ważne są również kryteria ustalania, jaki okres byłby w danym przypadku odpowiedni. 2 ustawy w uzasadnionych przypadkach akty normatywne, z zastrzeżeniem ust. 3, mogą wchodzić w życie w terminie krótszym niż czternaście dni. Jeżeli natomiast ważny interes państwa wymaga natychmiastowego wejścia w życie aktu normatywnego i zasady demokratycznego państwa prawnego nie stoją temu na przeszkodzie, dniem wejścia w życie może być dzień ogłoszenia tego aktu w dzienniku urzędowym. Zasady te znajdziemy również w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego.

Nie jest możliwe sporządzenie post factum uzasadnienia uchwały o nieudzieleniu wójtowi wotum zaufania, które odzwierciedlałoby w pełni rzeczywiste motywy, intencje i argumenty głosujących – stwierdził NSA. Do artykułów, raportów prawnych i ekonomicznych, specjalistycznych rankingów a także weekendowego wydania „Plus Minus”. Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Informujemy, że najciekawsze zgłoszenia wraz z odpowiedziami Redakcji możemy opublikować w serwisie, podając informację o autorze pytania (posługujemy się dokładnie takim podpisem, jaki został umieszczony w zgłoszeniu, bez ujawniania adresu e-mail); zastrzegamy sobie prawo do ew. Wysłanie zgłoszenia równoznaczne jest ze zgodą na jego publikację w serwisie.

(sygn. K 27/02), Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że z art. 4 ust. 2 ustawy wynika, że muszą (…) istnieć dostatecznie przekonywujące argumenty uzasadniające odstąpienie od zasady co najmniej czternastodniowego okresu vacatio legis. To odstąpienie jest jednak dopuszczalne – zdaniem Trybunału Konstytucyjnego – tylko w szczególnych okolicznościach, gdy przemawia za tym inna zasada prawnokonstytucyjna. O ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych, i jej art. 4 ust. 1 akty normatywne zawierające przepisy powszechnie obowiązujące ogłaszane w dziennikach urzędowych wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia ich ogłoszenia, chyba że dany akt normatywny określi termin dłuższy. Zalecenie, by termin wejścia w życie aktu oddzielać od dat ich ogłoszenia stosownym okresem czasu (vacatio legis), potrzebnym dla powszechnego zaznajomienia się z treścią aktu, nie ma ze swojej natury charakteru wiążącego.

Vacatio legis wpisuje się w zasadę ochrony zaufania obywatela do państwa, która charakteryzuje się wymogiem zachowania określonego okresu przy początkowych etapach nowych norm prawnych wchodzących w życie, co do zasady obowiązuje czternastodniowy wymóg od dnia ogłoszenia (Garlicki L. 2019, str. 77). Vacatio legis w regulacjach gospodarczych jest w Polsce kilkakrotnie krótsze niż w dwóch innych przebadanych krajach Szwecji i Czechach. Średnie vacatio legis ustaw gospodarczych w 2021 r. Było w Szwecji dwukrotnie dłuższe niż w Polsce, a w Czechach trzykrotnie dłuższe. Dla regulacji wprowadzanych rozporządzeniami vacatio legis było w Szwecji aż 10-krotnie dłuższe niż w Polsce, a w Czechach sześciokrotnie.

Koncepcja państwa prawa

Tak o vacatio legis w polskim prawie gospodarczym, czyli czasie, który otrzymują przedsiębiorcy na dostosowanie się do zmian, mówi Tomasz Wróblewski, prezes Grant Thornton. Jego firma przeanalizowała, ile ustawodawca daje czasu firmom na zmiany, i apeluje o zmniejszenie prędkości. Menadżer działu prawnego – prawo korporacyjne, fuzje i przekształcenia Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego. Od 2017 roku wpisany na listę adwokatów przy Okręgowej Radzie Adwokackiej w Warszawie. Jako menadżer Tomasz Mankiewicz koordynuje najbardziej skomplikowane projekty, w których ogniskują się kwestie zarówno prawa handlowego, jak i podatkowego, z uwzględnieniem wszelkich potencjalnych ryzyk prawnych oraz podatkowych. Świadczy pomoc prawną w języku polskim oraz angielskim.

Wreszcie wskazać należy, że w wyjątkowych przypadkach ustawodawca może wręcz zadecydować, że nowe normy prawne będą retroaktywne. Zgodnie bowiem z ustawą o ogłaszaniu aktów normatywnych ww. Przepisy nie wyłączają możliwości nadania aktowi normatywnemu wstecznej mocy obowiązującej, jeżeli zasady demokratycznego państwa prawnego nie stoją temu na przeszkodzie8. Wyprowadzana z art. 2 Konstytucji RP zasada zaufania do państwa oraz stanowionego przez nie prawa stanowi jeden z fundamentów demokratycznego państwa prawa.

Jakkolwiek powyższe wyliczenie ma bardzo ogólny charakter, to dobrze ilustruje skalę zmian, które weszły w życie. Biorąc pod uwagę wszystkie powyższe kwestie, w sumie zmienione zostały 22 obowiązujące ustawy19. Zmiany zawarte w pakiecie Polskiego Ładu w zakresie podatków są bardzo obszerne, mieszczą się bowiem na 226 stronach, co wskazuje na mnogość materii, które obejmują swoim zakresem. Poseł na Sejm w momencie, kiedy zaczyna się interwencja policyjna, ma obowiązek wylegitymować się – powiedział Adam Bielan, odnosząc się do spotkania premiera Mateusza Morawieckiego z mieszkańcami Otwocka, podczas którego posłanka PO Kinga Gajewska została wciągnięta przez policje do radiowozu.

Okres ten stwarza możliwość do tego, aby wszyscy zainteresowani mogli zapoznać się z mającymi wejść w życie zmianami, a także przygotować się do zmiany sytuacji prawnej. Pozwala on również na odpowiednie przygotowanie się ze strony organów państwowych. Art. 18 ustawy o samorządzie gminnym nie stanowi samodzielnej podstawy do wydawania aktów ogólnie obowiązujących o charakterze normatywnym. TK podkreślił, że zmiana prawa nie zmodyfikowała zakresu odpowiedzialności karnej za złośliwe lub uporczywe naruszanie praw pracowników. “Miała wyłącznie charakter techniczny, a ustawodawca ujął obowiązującą już od wielu lat normę w innej jednostce redakcyjnej” – uznał Trybunał Konstytucyjny.

Vacatio legis

Około 3,7 mld złotych – tyle Polacy zdążyli już pożyczyć na zakup mieszkań w ramach programu „Bezpieczny Kredyt 2%”. I to w zaledwie ostatnich 11 tygodni od startu programu. Wybór Michała Probierza na stanowisko selekcjonera wydaje się w obecnych warunkach najrozsądniejszym z możliwych, bo jeśli chcemy ratować reprezentację przed blamażem i bić się o Euro 2024, powinniśmy postawić na trenera, który daje nadzieje na spełnienie planów. Pomimo ostatnich zdobyczy w rejonie Bachmutu, ukraińscy żołnierze walczący na froncie wschodnim mówią, że gdyby mieli więcej zachodniego uzbrojenia, wówczas ich kontrofensywa nabrałaby szybszego tempa – podaje Reuters w korespondencji “z okolic Bachmutu”. Uchwalona przez Sejm ustawa zakładała budowę domów powyżej 70 mkw. Senat postawił jednak temu weto i nie wiadomo, czy Sejm zdąży je rozpatrzyć.

Nie może również ujść uwadze, że wprowadzane przepisy podatkowe są dla przeciętnego przedsiębiorcy skomplikowane. Warto zauważyć, że obowiązujący w Polsce system podatkowym jest jednym z najbardziej skomplikowanych spośród krajów OECD, a od polskiego sytemu podatkowego mniej konkurencyjny jest wyłącznie włoski system podatkowy25. Wypracował on w nim, przy wsparciu przedstawicieli nauk prawa, standardy konstytucyjne, do których należy nie tylko sam nakaz wprowadzania aktów normatywnych w życie po upływie odpowiedniego okresu vacatio legis, ale również kryteria ustalania, jaki okres byłby w danym przypadku odpowiedni10.

Tylko nieznacznie więcej czasu dawały przedsiębiorcom ustawy podatkowe (22,6 dnia) oraz dotyczące pracy i ubezpieczeń społecznych (26,9 dnia). Najlepiej pod tym względem wypadały ustawy regulujące obszar budownictwa i nieruchomości. Biorąc jednak pod uwagę długoterminowy charakter projektów budowlanych realizowanych przez przedsiębiorców, skalkulowanych często na wiele lat, wydaje się, że trzy miesięczne vacatio legis w tym obszarze również należy ocenić jako zbyt krótkie.

Ważą się losy istotnych zmian w prawie, nie tylko referendum. Tym dziś zajmie się Sejm

Powyższe rozważania pozostają aktualne na gruncie rozpatrywanego problemu, dotyczącego tego, jaki okres vacatio legis jest odpowiedni dla tak dużej reformy podatkowej, jaką stanowi Polski ład. Nie może bowiem ujść uwadze, że długość vacatio legis ma znaczną doniosłość prawną, na co wielokrotnie zwracał uwagę Trybunał Konstytucyjny. Vacatio legis (łac. próżnowanie ustawy, oczekiwanie prawo) to określenie czasu upływającego między datą ogłoszenia aktu prawnego lub normatywnego, a datą jego wejścia w życie. System obliczania terminu obowiązywania regulacji prawnej, oznaczonego w dniach nie uwzględnia dnia ogłoszenia, z wyjątkiem przypadków, gdy ustawa lub inny akt niższego rzędu zaczyna obowiązywać z dniem ogłoszenia. 2 otrzymujemy informację, kiedy dokładnie kończy się termin obowiązywania aktu, ustalonego na tydzień, miesiąc lub lata. Jeśli termin nie jest oznaczony dokładnym dniem, przyjmujemy za ostatni dzień obowiązywania ostatni dzień miesiąca (Dz.U. 2000 Nr 62, poz. 718, s. 2/14).

Miesięczny okres vacatio legis w ocenie autora nie będzie wypełniał zasady zaufania do państwa oraz stanowionego przez nie prawa. W przypadku Polskiego ładu okres „spoczynku” powinien wynosić nie mniej niż rok i byłby to odpowiedni okres na dostosowanie się nowych regulacji prawnych. Podsumowując zatem powyższą część rozważań, należy uznać, że ustawy podatkowe co do zasady powinny być wprowadzane za co najmniej miesięcznym okresem vacatio legis.

Polska Agencja Nadzoru Audytowego zakazała spółce z grupy Deloitte przeprowadzania badań sprawozdań finansowych – wynika z nieoficjalnych informacji „Rzeczpospolitej”. Obecni klienci Deloitte rozpoczęli poszukiwania nowych audytorów. Sprzedawcy energii elektrycznej w swoich rozliczeniach z klientami będą musieli uwzględnić 12-procentową obniżkę rachunku za energię, jeśli spełniony zostanie jeden z kilku warunków – tak wynika z obowiązujących od wtorku 19 września przepisów, które dotyczą cen prądu. Nie będzie już kontrowersji, że prawo zamówień publicznych znajdzie zastosowanie do zamówień na usługi w zakresie przewozu koleją lub metrem. Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw zwiększyło się w sierpniu o 11,9 proc. Wzrost płac nie zwolnił, pomimo rekordowego jak na sierpień spadku zatrudnienia.