Brytyjskie Stowarzyszenie Dietetyczne (BDA) jest zarówno organizacją zawodową jak i związkiem zawodowym. Jest odpowiedzialne za opracowanie programu nauczania dla tego zawodu. Kursy muszą być zatwierdzone przez HCPC i wykazać, że absolwenci spełniają standardy biegłości w zakresie dietetyki [6].
Osiągnięcie tak szerokiej autonomii i kompetencji zawodowych fizjoterapeutów w Wielkiej Brytanii to był wieloletni proces. Tworzono struktury i opracowywano program nadzoru w pracy klinicznej oparty na mentoringu i edukowaniu mniej doświadczonych pracowników. Rozwój i samodoskonalenie są wymogiem, a regularna ocena opiekuna na wszystkich stopniach zaawansowania zawodowego umożliwia autorefleksję i wyznacza kierunki rozwoju. Co ważne, zdobywane doświadczenie jest wynagradzane w ramach jasnego systemu promocji i wzrostu wynagrodzenia. Istotna też jest edukacja samych fizjoterapeutów w zakresie ewidencjonowania efektywności własnej pracy i jej ekonomiczności.
Asystent pomocy doraźnej, czyli ECA, jest członkiem załogi karetki pogotowia. W Wielkiej Brytanii od ratowników medycznych zwyczajowo wymaga się posiadania prawa jazdy. Paramedycy bardzo często sami prowadzą karetki pogotowia i motocykle, aby mieć możliwość szybkiego dotarcia na miejsce np. Specjalistka fizjoterapii w opiece pacjentów poszpitalnych w West Yorkshire.
Londyńskie City straci 10,5 tys. miejsc pracy?
Ocena praktyk klinicznych nie jest częścią ocenianych punktów na poziomie magisterskim, ale przyczynia się do twoich kwalifikacji i zostaniesz oceniony, aby wskazać twoje wyniki. Będziesz mógł ubiegać się o rejestrację w Health and Care Professions Council, co prowadzi do podjęcia pracy w NHS, sektorze prywatnym i wolontariacie lub pracy za granicą, a także członkostwo w Royal College of Occupational Therapists. Rozszerzenie roli doprowadziło do nowych, ekscytujących osiągnięć i możliwości. Aby pracować w charakterze PTS nie trzeba mieć żadnych specjalnych kwalifikacji. Wymagana jest jedynie bardzo dobra znajomość języka angielskiego oraz obsługi komputera.
Większość osób kończących dietetykę rozpoczyna pracę w szpitalach, ośrodkach zdrowia i służbie zdrowia (NHS), część wybiera pracę w organizacjach rządowych w działach “public health”, zajmujących się promocją zdrowia. Prywatna praktyka nie jest popularną formą działalności, a szczególnie dla osób swieżo po skończeniu studiów – najczęściej wymagane jest jakieś doświadczenie w NHS, jak również “zgoda” od BDA. Aby zostać ratownikiem medycznym w UK trzeba ukończyć kurs zatwierdzony przez Radę Zawodów Zdrowia i Opieki Zdrowotnej (HCPC). Każda uczelnia określa własne kryteria, jakie bierze pod uwagę na etapie rekrutacji. Dobra informacja jest taka, że obecnie NHS oferuje bardzo atrakcyjne wsparcie finansowe dla studentów kierunków medycznych – m.in.
W kompetencji fizjoterapeutów leży podstawowe badanie układu kardio-oddechowego, ocena stanu skóry, ryzyka upadku, efektywności połykania oraz możliwości poznawczych pacjenta. Dobierają też odpowiedni sprzęt zaopatrzenia ortopedycznego, rehabilitacyjny czy przeciwodleżynowy. Specjaliści fizjoterapii z zaawansowanym czy rozszerzonym zakresem kompetencji mogą wystawiać skierowania na badania diagnostyczne, takie jak prześwietlenie klatki piersiowej, gazometria. W ich zakresie może znaleźć się również wykonywanie akupunktury, zastrzyków np.
Ważnym elementem rozwoju jest też przekazywanie wiedzy nabytej na kursach innym członkom zespołu (peer learning). System wynagrodzeń w państwowej służbie zdrowia w Wielkiej Brytanii (tzw. Agenda for Change)[1] obejmuje 9 pułapów rocznych wynagrodzeń (Bands). Absolwent wydziału fizjoterapii zaraz po studiach zaczyna od Band 5, na niższych pozycjach pracują asystenci fizjoterapeuty. Pułapy są dostosowane do wiedzy i umiejętności potrzebnych do wykonywania powierzonej pracy na poszczególnych stanowiskach. Wysokość wynagrodzenia corocznie stopniowo wzrasta w obrębie wyznaczonych widełek zarobków.
Fizjoterapeuci są również członkami szerokiego interdyscyplinarnego zespołu leczniczego. Często jest liderem zespołów interdyscyplinarnych i zespołów rehabilitacyjnych. Prowadzony jest też system audytów wewnętrznych zapewniający ciągłą ocenę skuteczności zastosowanych programów terapeutycznych. W Wielkiej Brytanii fizjoterapeuci uczą się już na studiach, jak udowodnić, że ich terapia i działania z pacjentem są skuteczne, klinicznie efektywne, ale też żeby przynosiły oszczędności szpitalowi i systemowi zdrowotnemu.
Polscy fizjoterapeuci w UK – czas ich goni!
Biorąc za przykład sytuacje dietetyków w Wielkiej Brytanii i USA jest możliwe, aby w Polsce dietetyk był uznawany jako jeden z zawodów medycznych, a także wśród społeczeństwa za jedyne wiarygodne źródło informacji dotyczące żywienia. Największym źródłem ogłoszeń jest strona Znajdziecie na niej oferty dla pracowników medycznych i paramedycznych z całego kraju. Co ciekawe, na tej stronie są dostępne również oferty szkoleń i praktyk zawodowych dla osób, które nie posiadają wykształcenia kierunkowego, ale chcą się przebranżowić i zostać pracownikami brytyjskiej służby zdrowia.
- W celu uzyskania nostryfikacji należy we właściwym urzędzie przekazać pełną dokumentację wykształcenia razem z tłumaczeniem przysięgłym na język angielski.
- Wysokość wynagrodzenia corocznie stopniowo wzrasta w obrębie wyznaczonych widełek zarobków.
- Specjaliści od odżywiania mogą też pomagać w doborze ćwiczeń i dawać ogólne rady dotyczące zdrowia, jednak nie pracują w szpitalach i nie zajmują się typowym leczeniem i diagnozą, jak robi to dietetyk.
- Kwalifikacje, jakie musi posiadać dietetyk w Wielkiej Brytanii, to przynajmniej stopień licencjata z zakresu dietetyki lub innego kierunku pokrewnego (wtedy dodatkowo jest wymagane ukończenie studiów podyplomowych z zakresu dietetyki).
Specjalista fizjoterapii oddechowej, fizjoterapeuta konsultant neurologiczny, kierownik zespołu. Tak więc specjalizację osiąga się poprzez poszerzanie kompetencji zawodowych, doświadczenie i promocje. W Stanach Zjednoczonych dietetyk również jest regulowanym prawnie zawodem.
Po ukończeniu tego kierunku absolwenci pracują w przemyśle żywieniowym, zajmują się produkcją, przetwarzaniem i kontrolą jakości. Po takich studiach specjaliści są na bieżąco z nowymi technologiami i wiedzą, jak je wykorzystać przy produkcji jedzenia i napojów. Takie kierunki jak Food Safety, Inspection and Control umożliwiają pracę przy kontroli żywności i posiłków sprzedawanych w sklepach czy serwowanych w restauracjach.
Jednym z naszych narzędzi do pomocy są suplementy diety (tzw. żywienie medyczne), które przepisujemy na receptę; są to głównie wysokokaloryczne napoje na bazie mleka z dużą ilością białka. Dużą część mojej pracy stanowi też karmienie pacjentów przez NG (rurka noso-gastryczna), jak i PEGs (gastrostomie). Są to osoby, które mają problemy z przełykaniem (przejściowe bądź stałe) – stanowią one ok. 60-70% pacjentów. Wymagane jest także posługiwanie się EBM (evidence based medicine) i przestrzeganie zasad ustalonych przez HCPC, gdyż w przeciwnym przypadku istnieje ryzyko procesu sądowego i zakazu wykonywania zawodu w ostateczności.
Porady zawodowe i edukacyjne dla młodzieży
Dodatkowo w Londynie oferowany jest dodatek 5-20% na pokrycie wyższych kosztów życia w tym rejonie (high cost area supplement). Ponieważ ilość stanowisk jest określona, w niektórych miejscach Wielkiej Brytanii o pracę jest łatwiej lub ciężej. Bardziej odludne rejony (np. Walia) mogą mieć mniej kandydatów, w Szkocji rynek pracy jest dość nasycony, natomiast na przykład w Londynie konkurencja jest bardzo duża (na band 5 świeżo po studiach może być nawet chętnych). W przemyśle natomiast konkurencja jest wieksza w związku z żywieniowcami chętnymi do tej pracy, a zarobki sa różne i nie regulowane.
Kształcenie dietetyków na uczelniach wyższych odbywa się na studiach licencjackich, magisterskich i doktoranckich. Tytułu dietetyka nie można uzyskać po ukończeniu studiów podyplomowych z zakresu żywienia i dietetyki, ponieważ pozwalają one tylko podnieść kwalifikacje zawodowe, a nie uzyskać uprawnienia do wykonywania tego zawodu. Również uczestnicy rocznych szkół i kursów nie mogą otrzymać tytułu zawodowego dietetyka [10]. Według Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014 r. W sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania zawód dietetyka jest ujmowany w grupie 22 – Specjaliści do spraw zdrowia, w podgrupie 2292 – Dietetycy i specjaliści ds. Pomimo sposobu uregulowania zawodu dietetyka w polskim systemie ochrony zdrowia nie zapewnia on pacjentom dostępu do świadczeń z zakresu dietetyki [11].
- W Wielkiej Brytanii fizjoterapeuci uczą się już na studiach, jak udowodnić, że ich terapia i działania z pacjentem są skuteczne, klinicznie efektywne, ale też żeby przynosiły oszczędności szpitalowi i systemowi zdrowotnemu.
- Największym źródłem ogłoszeń jest strona Znajdziecie na niej oferty dla pracowników medycznych i paramedycznych z całego kraju.
- W dodatku, zawód fizjoterapeuty jest w Wielkiej Brytanii bardzo dobrze płatny.
- Absolwenci polskich uczelni muszą przjeść proces nostryfikacji dyplomu przez NARIC, jak i przez HCPC (The Health and Care Professions Council) i sprawdzana jest zgodność przedmiotów i materiału z tym wymaganym przez BDA.
Awans w pracy to nie tylko podwyżka, ale także zmiana tytułu, pozycji i większa odpowiedzialność zawodowa. Osiągnięcie kolejnego pułapu możliwe jest tylko po przejściu całego procesu rekrutacji. Rozmowa kwalifikacyjna często połączona jest z testem lub częścią praktyczną. Zmiana pozycji może też określać drogę specjalizacji lub rozwoju zawodowego, np.
Narodowy System Zdrowia (NHS) w Wielkiej Brytanii jako jeden z pierwszych wprowadził bezpośredni dostęp pacjentów do fizjoterapii, a brytyjscy fizjoterapeuci są obecnie jedynymi na świecie z prawem do wypisywania recept. Jednakże, aby w pełni zrozumieć, co sprawiło, że jest to możliwe, należy poznać system kształcenia, superewizji, poszerzania kompetencji i promocji fizjoterapeutów, jak również system opieki zdrowotnej w Wielkiej Brytanii. W otaczających nas mediach można znaleźć bardzo dużo informacji na temat prawidłowego odżywiania, przez co czasem jest bardzo trudno określić, które z nich są prawdziwe. W związku z tym warto zwrócić uwagę na sposób oceny wiarygodności czytanej informacji.
Gdzie uzyskać pomoc w UK?
Wykonywanie zawodu dietetyka w sektorze prywatnym nie jest regulowane. Oznacza to, że aby prowadzić gabinet dietetyczny i udzielać porad żywieniowych, formalnie nie są wymagane żadne umiejętności. Kolejnym kierunkiem związanym z jedzeniem jest technologia żywności.
Przydatne aplikacje na telefon, które warto mieć ze sobą w podróży.
Natomiast w momencie wypisu, jeśli pacjent potrzebuje dalszej opieki, kontaktujemy się z dietetykami środowiskowymi (community dietitians) i oni widują pacjentów w przychodniach bądź w czasie wizyt domowych. W czasie tych wizyt odbywa się edukacja pacjenta i rodziny na temat tego jak komponować posiłki, żeby dostarczać jak najwięcej wartości odżywczych – czyli tzw. “food fortification” (wzmacnianie posiłków) zgodnie z zasadą “food first”, gdzie w pierwszej kolejności powinno się spróbować normalnego jedzenia, zanim wyprowadzi się płynne suplementy. Jednocześnie też prosimy lekarza rodzinnego, żeby monitorował tego pacjenta i jeśli trzeba, żeby kontynuował wystawianie recept na płynne suplementy (jeśli są potrzebne). Wszystko czego się uczyłam miało zastosowanie w praktyce, przygotowując mnie do zawodu. A między teorią miałam praktyki, które pomagały połączyć wiedzę i praktykę.
Zawód dietetyk – regulacje prawne w Polsce i za granicą
Jednym z podanych wyżej kryteriów oceny wiarygodności informacji jest zwrócenie uwagi na to, kto jest ich autorem. W tym przypadku najlepszą osobą do przekazywania wiedzy o żywieniu i żywności są wykwalifikowani dietetycy. Regulacje prawne dotyczące zawodu dietetyka różnią się w zależności od kraju. W Wielkiej Brytanii organizacją zrzeszającą dietetyków z całego kraju jest British Dietetic Association (BDA). Dietetycy są jedynymi profesjonalistami w dziedzinie żywienia, którzy podlegają regulacjom prawnym i podlegają kodeksowi etycznemu.